top of page
Εικόνα συγγραφέαΓεώργιος Σακοράφας

Έκτοπος παραθυρεοειδής αδένας/έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς – η σημασία της εμβρυολογίας για


Εισαγωγή

Έκτοπος παραθυρεοειδής αδένας: εμβρυολογία και πρακτική σημασία. Ο φυσιολογικός παραθυρεοειδής αδένας έχει διαστάσεις 3 mm x 3 mm x 3 mm (όσο το μέγεθος ενός κόκκου ρυζιού). Έχει ένα χαρακτηριστικό καστανοκίτρινο χρώμα και ζυγίζει περίπου 40 – 60 mg. Η συνήθης θέση των παραθυρεοειδών αδένων είναι η οπισθοπλάγια επιφάνεια του θυρεοειδούς αδένα. Εντούτοις, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί ένας ή περισσότεροι παραθυρεοειδείς να εντοπίζονται σε έκτοπη θέση. Η εμβρυολογία μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση των πιθανών θέσεων των έκτοπων παραθυρεοειδών.

Εμβρυολογία

Εμβρυολογικά, οι παραθυρεοειδείς αδένες αναπτύσσονται στην 4η – 5η εβδομάδα, οι μεν άνω από τον 4ο φαρυγγικό θύλακο, οι δε κάτω από τον 3ο φαρυγγικό θύλακο. Με άλλα λόγια, οι δύο κάτω παραθυρεοειδείς αναπτύσσονται από ψηλότερο σημείο του τραχήλου (3ος φαρυγγικός θύλακος) και κατέρχονται προς τα κάτω στον τράχηλο καθώς εξελίσσεται η κύηση. Αντίθετα, οι δύο άνω παραθυρεοειδείς παραμένουν σε σχετικά σταθερή θέση στον τράχηλο. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα σε έκτοπη θέση να συναντώνται πιο συχνά οι κάτω παρά οι άνω παραθυρεοειδείς.

Έκτοπος παραθυρεοειδής αδένας – Πιθανές θέσεις

Άνω παραθυρεοειδείς αδένες

Πιθανές έκτοπες θέσεις των άνω παραθυρεοειδών αδένων είναι:

  1. Πάνω από το επίπεδο του θυρεοειδούς χόνδρου

  2. Βαθιά παραοισοφαγικά ή πίσω από τον οισοφάγο

  3. Πίσω από τον λάρυγγα

  4. Πίσω από τον φάρυγγα

  5. Σε βαθιά θέση στην κορυφή του οπίσθιου μεσοθωράκιου

  6. Εντός του θυρεοειδούς (ενδοθυρεοειδικά)

Κάτω παραθυρεοειδείς αδένες

Λόγω της διαφορετικής εμβρυολογικής τους προέλευσης (βλ. παραπάνω), οι πιθανές έκτοπες θέσεις των κάτω παραθυρεοειδών είναι πολύ περισσότερες σε σύγκριση με τους άνω παραθυρεοειδείς. Οι κάτω παραθυρεοειδείς θεωρητικά μπορεί να βρεθούν σε οποιοδήποτε σημείο μεταξύ της κάτω γνάθου και του περικαρδίου. Συνηθέστερες έκτοπες θέσεις αυτών είναι:

  1. Κεφαλικά σε σχέση με τον άνω πόλο του θυρεοειδούςψηλότερα στον τράχηλο)

  2. Μέσα στο καρωτιδικό έλυτρο/εντός του αγγειονευρώδους δεματίου

  3. Πίσω από τα μεγάλα αγγεία του τραχήλου

  4. Στο ανώτερο μεσοθωράκιο

  5. Στον θυρο-θυμικό σύνδεσμο

  6. Εντός του θύμου

  7. Εντός του θυρεοειδικού παρεγχύματος (ενδοθυρεοειδικά)

Κλινική σημασία – σχόλια

H ανάπτυξη αδενώματος σε έναν έκτοπο παραθυρεοειδή έχει προφανή σημασία στην πράξη. Αυτό μπορεί να ευθύνεται για την αποτυχία της αρχικής επέμβασης για την αντιμετώπιση του πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. Το ενδεχόμενο αυτό είναι πιθανότερο όταν οι εξετάσεις προεγχειρητικού εντοπισμού απέτυχαν να εντοπίσουν την ακριβή θέση του έκτοπου αδενώματος. Έτσι, το έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς μπορεί να ευθύνεται για την εμφάνιση επιμένοντος / υποτροπιάζοντος υπερπαραθυρεοειδισμού.

Για τον λόγο αυτό έχει μεγάλη σημασία ο ακριβής και αξιόπιστος προεγχειρητικός εντοπισμός τυχόν έκτοπου αδενώματος. Οι κλασικές εξετάσεις προεγχειρητικού εντοπισμού είναι το υπερηχογράφημα τραχήλου και το σπινθηρογράφημα παραθυρεοειδών με Tc99m-sestamibi. Εντούτοις, και ανάλογα με την περίπτωση, ενδέχεται να χρειαστεί περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος, με αξονική τομογραφία (CT), «τετραδιάστατη» αξονική τομογραφία (4D-CT), μαγνητική τομογραφία, SPECT κλπ. Πριν επιχειρηθεί επανεπέμβαση για επιμένοντα / υποτροπιάζοντα υπερπαραθυρεοειδισμό θα πρέπει να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες απεικονιστικού ελέγχου για τον ακριβή εντοπισμό του έκτοπου αδενώματος.

Τέλος, ο χειρουργός που θα αναλάβει την επανεπέμβαση σε περίπτωση επιμένοντος/υποτροπιάζοντος υπερπαραθυρεοειδισμού λόγω έκτοπου αδενώματος παραθυρεοειδούς θα πρέπει να διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία στην χειρουργική ενδοκρινών αδένων (θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών).


Εμβρυολογία, έκτοπος παραθυρεοειδής, έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς

Εμβρυολογία, έκτοπος παραθυρεοειδής, έκτοπο αδένωμα παραθυρεοειδούς


4 Προβολές0 Σχόλια

Comments


bottom of page