Θυρεοειδικό ‘τυχαίωμα’ (thyroid incidentaloma)– Τι είναι? Πώς αντιμετωπίζεται?
Τι είναι?
Ο όρος ‘τυχαίωμα’ (incidentaloma) περιγράφει κάποια ογκόμορφη βλάβη, η οποία αποτελεί τυχαίο εύρημα σε απεικονιστικό έλεγχο που γίνεται για κάποιο άλλο λόγο. Αντίστοιχα, στον θυρεοειδή, με τον όρο θυρεοειδικό τυχαίωμα (thyroid incidentaloma) περιγράφεται ο όζος θυρεοειδούς ο οποίος ανακαλύπτεται τυχαία σε απεικονιστικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται ο ασθενής για κάποιο άλλο λόγο και όχι για έλεγχο του θυρεοειδούς.
Τα θυρεοειδικά τυχαιώματα διαγιγνώσκονται σήμερα με αυξημένη συχνότητα, λόγω της ευρείας χρήσης των σύγχρονων μεθόδων απεικόνισης στη διερεύνηση των ασθενών με διάφορες παθήσεις. Κάποια συνηθισμένα κλινικά σενάρια στην πράξη είναι τα εξής:
Όζος θυρεοειδούς (θυρεοειδικό τυχαίωμα) που διαγιγνώσκεται στο υπερηχογράφημα, στο οποίο υποβάλλεται ο ασθενής για έλεγχο καρωτίδων
Όζος θυρεοειδούς (θυρεοειδικό τυχαίωμα) που διαγιγνώσκεται σε ακτινογραφία θώρακα λόγω μετατόπισης της τραχείας από την μέση γραμμή (λόγω της πίεσης που ασκεί σε αυτή ο ευμεγέθης όζος) σε ασθενή που ελέγχεται για κάποιο πρόβλημα του αναπνευστικού
Όζος θυρεοειδούς (θυρεοειδικό τυχαίωμα) που ανακαλύπτεται σε αξονική τομογραφία θώρακα στην οποία υποβάλλεται ο ασθενής για πάθηση του αναπνευστικού
Όζος θυρεοειδούς (θυρεοειδικό τυχαίωμα) που ανακαλύπτεται σε τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET/CT scan) στην οποία υποβάλλεται ο ασθενής λόγω κάποιας μορφής καρκίνου (όχι του θυρεοειδούς).
Πώς αντιμετωπίζεται?
Σε κάθε περίπτωση, η διαγνωστική διερεύνηση του ασθενούς με θυρεοειδικό τυχαίωμα θα πρέπει να διερευνάται όπως και κάθε όζος θυρεοειδούς. Ο κλινικός γιατρός θα πρέπει να αξιολογήσει τα δεδομένα κατά βάση από την κλινική εξέταση (ατομικό/οικογενειακό ιστορικό και φυσική εξέταση [επισκόπηση και ψηλάφηση]), από το υπερηχογράφημα και αν χρειαστεί από την παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) – κυτταρολογική εξέταση. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν και περισσότερο εξειδικευμένες εξετάσεις. Η πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς σε ένα τυχαίωμα θυρεοειδούς καθορίζεται με βάση τα δεδομένα της προσεκτικής αξιολόγησης του ασθενούς. Σε κάθε περίπτωση η αντιμετώπιση του ασθενούς με θυρεοειδικό τυχαίωμα θα πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένη ομάδα γιατρών. Στη διαγνωστική διερεύνηση βασικό ρόλο παίζει ο χειρουργός θυρεοειδούς με τον ενδοκρινολόγο, ο ακτινολόγος και ο κυτταρολόγος.
Η αντιμετώπιση γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως αντιμετωπίζεται και κάθε όζος θυρεοειδούς. Ειδικά στους ογκολογικούς ασθενείς με μη θυρεοειδικό καρκίνο θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και οι παράμετροι που σχετίζονται με την υποκείμενη κακοήθη πάθηση. Για παράδειγμα, οι θεραπευτικές αποφάσεις διαφέρουν αν ο ασθενής παρουσιάζει προχωρημένο καρκίνο με βραχύ προσδόκιμο επιβίωσης.