Παχυσαρκία και καρκίνος θυρεοειδούς

Εισαγωγή

Καρκίνος θυρεοειδούς και παχυσαρκία. Ο διαφοροποιημένος (θηλώδης/θυλακιώδης) καρκίνος του θυρεοειδούς διαγιγνώσκεται τις τελευταίες δεκαετίες με όλο και μεγαλύτερη επίπτωση (‘συχνότητα’). Η τάση αυτή παρατηρείται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες. Μάλιστα η αύξηση της συχνότητας του καρκίνου θυρεοειδους ξεπερνά την αύξηση της συχνότητας κάθε άλλης μορφής καρκίνου στο χρονικό αυτό διάστημα. Η αύξηση αυτή της επίπτωσης οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην ευρύτερη χρήση του υπερηχογραφήματος και της παρακέντησης με λεπτή βελόνη με την οποία τίθεται προεγχειρητικά η διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς.

Καρκίνος θυρεοειδούς και παχυσαρκία

Υπάρχουν εντούτοις όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι -κατά ένα άλλο μέρος- οφείλεται επίσης και στα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας στις δυτικές χώρες. Η αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου θυρεοειδούς συμβαδίζει με την αύξηση της επίπτωσης της παχυσαρκίας τα τελευταία 30 χρόνια.

Σε μία πολύ πρόσφατη (Νοέμβριος 2020) μελέτη από το Brisbane, Australia (*), βρέθηκε ότι η συχνότητα του καρκίνου θυρεοειδούς αυξήθηκε κατά 12 % όταν ο δείκτης σωματικής μάζας (BMI, Body Mass Index) αυξάνονταν κατά 5 kg/m2. Παρατηρήθηκε μάλιστα στατιστικά σημαντική συσχέτιση της παχυσαρκίας με BRAF-θετικό καρκίνο θυρεοειδούς παρά με BRAF-αρνητικό (Σημ: BRAF-θετικός καρκίνος θυρεοειδούς, εκφράζει μετάλλαξη του γονιδίου αυτού). Ο BRAF-θετικός καρκίνος θυρεοειδούς συνδυάζεται με κάποιους δυσμενείς προγνωστικούς χαρακτήρες, όπως εξωθυρεοειδική επέκταση και διήθηση λεμφαδένων.

Μηχανισμός συσχέτισης

Ο μηχανισμός της επίδρασης αυτής φαίνεται ότι είναι η αύξηση των επιπέδων θυρεοτροπίνης που παρατηρείται στην παχυσαρκία. Το γεγονός αυτό διεγείρει την ανάπτυξη των κυττάρων των θυρεοειδικών θυλακίων, την διαφοροποίηση και τον πολλαπλασιασμό τους, προάγοντας παράλληλα την εμφάνιση γενετικών μεταβολών όπως η μετάλλαξη του γονιδίου BRAF.

Η αυξημένη συχνότητα του καρκίνου θυρεοειδούς στους παχύσαρκους ασθενείς φαίνεται ότι είναι πραγματική και δεν σχετίζεται με την ιατρική παρακολούθηση στην οποία υποβάλλονται οι ασθενείς αυτοί λόγω της παχυσαρκίας. Η συσχέτιση αυτή με την παχυσαρκία παρατηρείται και στα δύο φύλα, περισσότερο όμως στις γυναίκες.

(*) THYROID Volume 30, Number 10, 2020