Όζοι θυρεοειδούς – πότε έχει σήμερα θέση το σπινθηρογράφημα?

Εισαγωγή

Το σπινθηρογράφημα ήταν παλαιότερα μία αρκετά συνήθης μέθοδος διαγνωστικής διερεύνησης των ασθενών με παθήσεις του θυρεοειδούς.

Βασική ήταν η διάκριση των όζων σε ‘θερμούς΄και ΄ψυχρούς΄. Η διάκριση αυτή γίνονταν ανάλογα με το αν η πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου από τους όζους ήταν αυξημένη ή μειωμένη, αντίστοιχα, σε σχέση με το υπόλοιπο θυρεοειδικό παρέγχυμα. Η διάκριση αυτή είχε κλινικό ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί η πιθανότητα κακοήθειας θεωρείται εξαιρετικά μικρή (< 3 %) στους θερμούς όζους. Αντίθετα, στους ψυχρούς όζους η πιθανότητα καρκίνου κυμαίνεται από 15 – 20 % (κατ’ άλλους έως και 25 %).

Σήμερα, εντούτοις, στους ασθενείς με όζους θυρεοειδούς το σπινθηρογράφημα χρησιμοποιείται λιγότερο σε σχέση με το παρελθόν. Στους ασθενείς αυτούς το υπερηχογράφημα, σε συνδυασμό με την παρακέντηση με λεπτή βελόνη (Fine-Needle Aspiration Cytology, FNAC), αποτελούν τις βασικές διαγνωστικές μεθόδους για τον αποκλεισμό του καρκίνου.

Υπάρχει εντούτοις μία υποομάδα ασθενών με όζους θυρεοειδούς, στους οποίους και σήμερα έχει θέση το σπινθηρογράφημα. Πρόκειται για τους ασθενείς στους οποίους ο όζος θυρεοειδούς συνυπάρχει με υπερθυρεοειδισμό (χαμηλά επίπεδα TSH). Στους ασθενείς αυτούς, με τη βοήθεια του σπινθηρογραφήματος μπορεί να γίνει η διάκριση μεταξύ των εξής δύο περιπτώσεων:

(I) Ο υπερθυρεοειδισμός οφείλεται σε αυξημένη λειτουργική δραστηριότητα μόνον του όζου. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για τοξικό αδένωμα

II) Ο υπερθυρεοειδισμός οφείλεται σε διάχυτη υπερλειτουργία του θυρεοειδικού ιστού (τοξική βρογχοκήλη) εντός του οποίου απλά συνυπάρχει ένας (μη λειτουργικός) όζος.

Η διάκριση αυτή έχει σημαντικές συνέπειες στην κλινική πράξη (διαγνωστικές και θεραπευτικές), όπως περιγράφεται παρακάτω.

Κλινική σημασία

Α. Διαγνωστική διερεύνηση

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, οι όζοι διακρίνονται σε ‘θερμούς’  και ‘ψυχρούς’. Στη βιβλιογραφία έχουν περιγραφεί σπάνια περιστατικά καρκίνου σε θερμούς όζους. Εντούτοις, η πιθανότητα αυτή είναι τόσο μικρή ώστε στους θερμούς όζους (τοξικά αδενώματα) δεν συνιστάται η εκτέλεση παρακέντησης με λεπτή βελόνη (FNAC). Αντίθετα, αν ο όζος είναι ψυχρός, τότε έχει θέση η FNAC (σύμφωνα με τα ισχύοντα κριτήρια).

Β. Θεραπευτικές εφαρμογές

Αν το σπινθηρογράφημα δείξει την ύπαρξη ενός μονήρους υπερλειτουργικού όζου (τοξικό αδένωμα) τότε αρκεί σαν επέμβαση η λοβεκτομή. Η επιλογή της λοβεκτομής ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχουν όζοι στον ετερόπλευρο λοβό.

Αντίθετα, αν το σπινθηρογράφημα δείξει ότι ο υπερθυρεοειδισμός δεν οφείλεται στην υπερλειτουργία του όζου, αλλά ολόκληρου του θυρεοειδικού παρεγχύματος, τότε θα πρέπει να επιλεγεί η ολική θυρεοειδεκτομή (κατά προτίμηση) ή η σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή.

Ολική (ή σχεδόν ολική) θυρεοειδεκτομή θα πρέπει επίσης να γίνει όταν υπάρχουν πολλαπλά τοξικά αδενώματα.

Όζοι θυρεοειδούς και σπινθηρογράφημα

#χειρουργόςθυροειδούς #καρκίνοςθυρεοειδούς #όζοιθυροειδούς #θηλώδες #χειρουργόςενδοκρινώναδένων #μεταστάσεις #καρκίνωμα #όζοςθυροειδούς #λεμφαδένες #θυλακιώδες #χειρουργόςθυρεοειδούς #λεμφαδενικόςκαθαρισμός #θυρεοειδής #θυροειδής #θυροειδούς #Σακοράφας #καρκίνοςθυροειδούς #καρκίνος #διάχυτητοξικήβρογχοκήλη #θυρεοειδεκτομή #τοξικήβρογχοκήλη #όζοςθυρεοειδούς #όζοιθυρεοειδούς #υπερθυρεοειδισμός #ενδοκρινώναδένων #θυρεοειδούς