Εισαγωγή
Όζος / όζοι – Καρκίνος θυρεοειδούς και παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) – κάποιες ιδιαιτερότητες για τον ρόλο της FNA. Η παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA, Fine-Needle Aspiration) είναι σήμερα – σε συνδυασμό με το υπερηχογράφημα – η πιο βασική μέθοδος διερεύνησης των ασθενών με όζο / όζους ή καρκίνο θυρεοειδούς. Με τη βοήθεια της FNA είναι δυνατή η προεγχειρητική διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς σε έναν όζο (‘κακοήθης’ όζος).
Πότε πρέπει να γίνεται παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA);
Όταν ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι μία διαγνωστική πιθανότητα, θα πρέπει να γίνεται παρακέντηση με λεπτή βελόνη. Η αξιολόγηση της πιθανότητας να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς βασίζεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως:
Ατομικό αναμνηστικό
Οικογενειακό ιστορικό
Ευρήματα από την κλινική εξέταση (ψηλάφηση)
Ευρήματα από το υπερηχογράφημα
Πρακτικά, παρακέντηση με λεπτή βελόνη θα πρέπει να γίνεται σχεδόν σε όλους τους όζους διαμέτρου > 10 mm (κατ’ άλλους > 15 mm). Η μόνη περίπτωση που θα μπορούσε να ΜΗΝ γίνει παρακέντηση με λεπτή βελόνη είναι οι καθαρά κυστικοί όζοι (απλές κύστεις) του θυρεοειδούς. Οι όζοι αυτοί (απλές κύστεις) έχουν ομαλά τοιχώματα, χωρίς συμπαγές στοιχείο και η πιθανότητα να υποκρύπτεται κακοήθεια είναι πρακτικά μηδενική.
Όταν υπάρχουν περισσότεροι του ενός όζοι, ο ακτινολόγος αξιολογεί την πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς με βάση τους υπερηχογραφικούς τους χαρακτήρες. Σε αυτή την περίπτωση γίνεται παρακέντηση στους πλέον ύποπτους υπερηχογραφικά όζους.
Παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) – Κάποιες ιδιαιτερότητες
Η παρακέντηση με λεπτή βελόνη -πέραν της παραπάνω βασικής ένδειξης (όζος/όζοι θυρεοειδούς) – είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, που αναφέρονται συνοπτικά στη συνέχεια.
Παρακέντηση λεμφαδένων τραχήλου
‘Όταν υπάρχουν υπερηχογραφικά ύποπτοι λεμφαδένες τραχήλου θα πρέπει να γίνεται παρακέντηση αυτών. Έτσι τεκμηριώνεται η διάγνωση των λεμφαδενικών μεταστάσεων και σχεδιάζεται η σωστή χειρουργική επέμβαση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους λεμφαδένες στα πλάγια διαμερίσματα του τραχήλου, όπου χρειάζεται επέκταση της τομής για την αφαίρεσή τους. Εντούτοις, η κυτταρολογική εξέταση μπορεί να είναι ψευδώς αρνητική σε ένα σχετικά υψηλό ποσοστό ασθενών (μέχρι 15 – 20 %).
Μέτρηση θυρεοσφαιρίνης στο έκπλυμα του υλικού της παρακέντησης
Όταν γίνεται παρακέντηση ενός ύποπτου λεμφαδένα, θα πρέπει -εκτός από την κυτταρολογική εξέταση του υλικού που λαμβάνεται – να αποστέλλεται το έκπλυμα του για μέτρηση θυρεοσφαιρίνης. Τα αυξημένα επίπεδα θυρεοσφαιρίνης είναι πολύ ισχυρή ένδειξη λεμφαδενικής μετάστασης από καρκίνο θυρεοειδούς, έστω και αν η κυτταρολογική εξέταση είναι αρνητική.
‘Κύστη’ τραχήλου
Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μη διαφύγει της προσοχής τυχόν καρκίνος θυρεοειδούς. Συχνά οι λεμφαδένες που υποκρύπτουν μετάσταση από καρκίνο θυρεοειδούς υφίστανται κυστική εκφύλιση. Έτσι μπορεί να εκληφθούν σαν απλές ‘κύστεις’, με αποτέλεσμα ο ασθενής να χάσει την ευκαιρία της έγκαιρης και σωστής αντιμετώπισης του καρκίνου θυρεοειδούς. Η κυτταρολογική εξέταση σε αυτή την περίπτωση μπορεί να μην αποδώσει κυτταρικά στοιχεία και να εκληφθεί εσφαλμένα ως ‘αρνητική’. Για το λόγο αυτό θα πρέπει πάντα -σε αυτές τις περιπτώσεις ιδιαίτερα- να γίνεται μέτρηση της θυρεοσφαιρίνης στο έκπλυμα του υλικού της παρακέντησης. Αν πρόκειται για κυστικά εκφυλισμένη λεμφαδενική μετάσταση αναμένεται η θυρεοσφαιρίνη να είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
«Μόρφωμα» τραχήλου
Σε κάποιες περιπτώσεις ο ασθενής παρουσιάζεται με ένα μόρφωμα τραχήλου, που γίνεται αντιληπτό είτε κλινικά είτε απεικονιστικά, χωρίς να είναι δυνατόν να προσδιορισθεί η ακριβής του φύση. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπεισέρχεται στη διαφορική διάγνωση – μεταξύ άλλων- ο όζος / όζοι θυρεοειδούς και οι παθολογικοί λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες μπορεί να είναι διογκωμένοι για διάφορους λόγους (π.χ. μετάσταση από καρκίνο θυρεοειδούς, μετάσταση από καρκίνο εκ πλακωδών επιθηλίων, αντιδραστικοί λόγω φλεγμονής κλπ.). Η αντιμετώπιση στις περιπτώσεις αυτές είναι εντελώς διαφορετική. Η παρακέντηση με λεπτή βελόνη μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη σωστή διάγνωση και κατά συνέπεια στη σωστή επιλογή της ενδεικνυόμενης θεραπείας.
Αδένωμα παραθυρεοειδούς με δύσκολο εντοπισμό
Σπάνια -τέλος- ιδιαίτερα όταν δεν επιτυγχάνεται ο ακριβής εντοπισμός ενός αδενώματος παραθυρεοειδούς σε ασθενή με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό η παρακέντηση ενός μορφώματος που εικάζεται ότι θα μπορούσε να είναι το αδένωμα μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό του. Σε αυτή την περίπτωση δεν βοηθά τόσο η κυτταρολογική μετά την παρακέντηση, αλλά η μέτρηση της παραθορμόνης στο έκπλυμα του υλικού της παρακέντησης.
Όζος / όζοι – Καρκίνος θυρεοειδούς και παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA)
#παραθυρεοειδών #χειρουργόςθυροειδούς #όζοιθυροειδούς #παραθυρεοειδούς #θηλώδες #χειρουργόςενδοκρινώναδένων #μεταστάσεις #καρκίνωμα #όζοςθυροειδούς #λεμφαδένες #θυλακιώδες #χειρουργόςθυρεοειδούς #λεμφαδενικόςκαθαρισμός #θυρεοειδής #χειρουργόςπαραθυρεοειδών #θυροειδής #παραθυροειδών #παραθυροειδής #παραθυρεοειδεκτομή #θυροειδούς #Σακοράφας #καρκίνοςθυροειδούς #παραθυροειδείς #καρκίνος #παραθυροειδούς #θυρεοειδεκτομή #χειρουργόςπαραθυρεοειδούς #όζοςθυρεοειδούς #πρωτοπαθήςυπερπαραθυρεοειδισμός #όζοιθυρεοειδούς #ενδοκρινώναδένων #αδένωμαπαραθυρεοειδούς #υπερπαραθυρεοειδισμός #θυρεοειδούς
Comments